צװישן די ביכער פֿון רוסיש־ייִדישע אימיגראַנטישע שרײַבער, װאָס זײַנען אַרײַן אין דער רשימה פֿון די בעסטע װערק צווישן יונגע אַמעריקאַנער מחברים אינעם פֿאַרגאַנגענעם יאָר, זײַנען דאָ ראָמאַנען פֿון פֿאַרשידענער קװאַליטעט. אײניקע פֿון זיי, װי למשל, באָריס פֿישמאַנס „אַ בימקום לעבן‟ זײַנען טאַקע באמת גוט, ערנסט און קלוג. אָבער „פּאַניק אין אַ טשעמאָדאַן‟ פֿון יעלענאַ אַכטיאָרסקאַיאַ איז װײַט ניט פֿון די בעסטע, ניט געקוקט אױף די אַנטציקטע רעצענזיעס אין דער אַמעריקאַנער פּרעסע.
די רוסיש־ייִדישע אימיגראַנטישע סבֿיבֿה, און בפֿרט די תּושבֿים פֿון דער אַזױ־גערופֿענער „קלײן־אָדעס‟, באַזאָרגט דעם שרײַבער מיט אַ רײַכן רױשטאָף פֿאַר הומאָר און סאַטירע. די פֿראַגע איז, װי אַזױ מען באַגײט זיך מיט אַזאַ שפֿע. מען קאָן נוצן דעם מאַטעריאַל פֿאַר שאַרפֿזיניקע אָבסערװאַציעס װעגן דער מענטשלעכער נאַטור, פֿאַר עקזיסטענציאַליסטישע חקירות װעגן דעם קיום פֿון דער מענטשהײט, פֿאַר סאָציאַלער קריטיק, אָדער פֿאַר אַן אינטערעסאַנטן סיפּור־המעשׂה. מען קאָן אָבער סתּם טרײַבן רכילות, מאַכן חוזק, און אָפּלאַכן פֿון שכנים און קרובֿים, בפֿרט װען מען קאָן שעפּן מאַטעריאַל פֿון דער אײגענער משפּחה. און אַזאַ װעג האָט אױסגעקליבן אַכטיאָרסקאַיאַ.
קינדװײַז איז זי געקומען פֿון אָדעס קײן ניו־יאָרק מיט דער כװאַליע פֿון דער רוסיש־ייִדישער אימיגראַציע אין אָנהײב 1990ער יאָרן. איר פֿעטער, װאָס איז פֿאַרבליבן אין אָדעס, איז אַ ביסל שפּעטער געקומען צו באַזוכן זײַן שװעסטער און טאַטע־מאַמע אין זײער נײַער הײם. די האַנדלונג פֿונעם ראָמאַן דרײט זיך אַרום אָט דער מערקװירדיקער פֿיגור. דער פֿעטער פּאַשע איז אַ דיכטער, װאָס האָט קונה־שם געװען מיט זײַנע רוסישע לידער אין מאָסקװע און אין ניו־יאָרק, הגם אין זײַן הײמשטאָט אָדעס האַלט מען פֿון אים ניט. װי אַן עכטער דיכטער, איז ער אַ שטיקל שלימזל אין דער רעאַלער װעלט, אָבער בכלל איז ער אַ װױלער מענטש. און דערצו נאָך — אַ פֿרומער קריסט און אַ זאַמלער פֿון איקאָנעס.
דער ראָמאַן באַשטײט פֿון צװײ טײלן, װאָס קומען פֿאָר אין 1993—1994 און אין 2008. זײ זײַנען פֿאַרקניפּט דורך דער פֿיגור פֿון פּאַשעס פּלימעניצע פֿרידע, װאָס האָט מן־הסתּם די מחברין אַלײן פֿאַר איר פּראָטאָטיפּ. דער ערשטער טײל קומט פֿאָר אין ניו־יאָרק, און אינעם צװײטן טײל קומט פֿרידע צוריק קײן אָדעס אױף אַ חתונה פֿון איר שװעסטערקינד. אַזױ אַרום האָבן מיר צװײ פֿרידעס: אַ נעװראָטיש מײדל אין אַ משפּחה, װאָס ראַנגלט זיך מיט כּלערלײ אימיגראַנטישע צרות און דאגות, און אַ נעװראָטישע יונגע פֿרױ, װאָס האָט זיך שױן אָפּגעלערנט אײן יאָר אױף אַ דאָקטער און פֿאַרשטאַנען, אַז מעדיצין איז ניט איר זאַך. זי װיל האָבן איר אײגענעם לעבן, אָבער קאָן זיך ניט באַפֿרײַען פֿון דער משפּחהס עול. עס דאַכט זיך, אַז דװקא די נסיעה צוריק אין דער אַלטער הײם װעט איר העלפֿן צו געפֿינען אַן אױסװעג.
Read more: http://yiddish.forward.com/articles/185618/from-odessa-to-odessa-via-new-york/?p=all#ixzz3SmvPt1YY
Artículos Relacionados: