Programa especial sobre el Bund y su importancia hoy en Yiddish y alemán
Der Bund und die nationale Frage
Seminar und Vortrag von und mit Dr. Lilian Türk
(Der Vortrag wird auf Jiddisch gehalten, weniger geläufige Begriffe werden erklärt. Fragen können auf Jiddisch oder auf Deutsch gestellt werden. Vortrag und Lektüre wechseln sich ab.)
Der Allgemeine Jüdische Arbeiterbund in Litauen, Polen und Russland (kurz “BUND”) war eine der größten Organisationen der jüdischen Arbeiter*innenbewegung in Osteuropa bis 1939. Im Seminar widmen wir uns den Texten des BUND, in denen das lange anhaltende Ringen zwischen national-jüdischen Interessen und einer dezidiert internationalen Perspektive zum Ausdruck kommt. Nach einer allgemein verständlichen Einführung in die historische Entwicklung der Organisation lesen und diskutieren wir gemeinsam Auszüge früher und späterer Texte des Bund:
Flugbletl, aroysgegebn fun Kovner sotsyaldemokratishn komitet, Nr. 1, Oktober 1903
Der Minsker arbeter, Nr. 1, Dezember 1900
Henryk Erlich, Der iker fun Bundizm, Bundisher klub: New York, 1935. (online abrufbar unter https://ia800704.us.archive.org/29/items/nybc203088/nybc203088.pdf und dort ab S. 10).
Die Judaistin Dr. Lilian Türk führte einen neuen Masterstudiengang “Jüdische Philosophie und Religion” an der Universität Hamburg ein, und war federführend in der Eröffnung der erweiterten Salomo-Birnbaum-Bibliothek anlässlich des 100. Jubiläums der Universität Hamburg. Ihre Forschungen zum jüdischen religiösen Anarchismus in der Zeit 1900 bis 1965 veröffentlichte sie u.a. in: „Epikur und die Religion. Über die religiöse Renaissance des jüdischen Anarchismus“, Berlin: Peter Lang, 2018.
Zur Einstimmung können Sie vor dem Seminar das Lied In Zaltsikn Yam (Sh. An-Ski) hören – zwei Versionen finden Sie hier:
https://savethemusic.com/video/in-zaltsikn-yam/ und hier: In Zaltsikn Yam – Bund 120 Yoyvl 2017
Überlegen Sie: Welche Merkmale verweisen auf eine internationale Haltung, welche nicht, und woran erkennen Sie diese?
Anmeldung erforderlich unter [email protected]
Die Teilnehmer*innen bekommen dann zeitnah die ZOOM-Einladung und die Texte fürs Seminar per E-Mail zugeschickt.
Beginn: 15.00 Uhr, Pause 16.00 bis 16.15 Uhr, Verabschiedung ca. 17.00 Uhr
DIESE VERANSTALTUNG WIRD FINANZIELL GEFÖRDERT VON DER HAMBURGER BEHÖRDE FÜR SCHULE UND BERUFSBILDUNG.
דער בונד און די נאַציאָנאַלע פֿראַגע
אַ רעפֿעראַט און אַ לעקציע אויף ייִדיש מיט ד”ר ליליאַן טירק
דעם 24סטן אַפּריל אויף זום אויף צװײ שעה
אָנהײב׃ 15 אַ”ז בערלין־צײַט | 9 אַ”ז אין דער פֿרי ניו יאָרק־צײַט | 6 אַ”ז אין דער פֿרי װאַנקוּװער־צײַט
דער אַלגעמײנער ייִדישער אַרבעטער־בונד איז געװען אײנע פֿון די גרעסטע אָרגאַניזאַציעס פֿון דער מיזרך־ייִדישער אַרבעטער־באַװעגונג אין דער ליטע, אין פּוילן און אין רוסלאַנד ביז אין 1939. נאָך אַ גרינג פֿאַרשטענדלעכן אַרײַנפֿיר אין דער היסטאָרישער אַנטװיקלונג פֿונעם בונד װעלן מיר לײענען טעקסטן װעגן דער גרויסער צעריסנקײט צװישן די נאַטיאָנאַל ייִדישע אינטערעסן און אַ בפֿירוש אינטערנאַציאָנאַלן קוקװינקל בײַ די מיטגלידער פֿונעם בונד און דיסקוטירן װעגן דעם
מיר בעטן בײַ אײַך זיך צו פֿאַרשרײַבן מיט אַ בליצבריװל אַ פּאָר טעג אײדער מיר הײבן אָן׃
כּדי מיר װיסן אַז איר קומט און מיר מעגן אײַך צושיקן די פֿאַרבינדונג אויף זום און די טעקסטן פֿאַר דער לעקציע
נאָך אַ פּאָר פּרטים
מיר לײענען׃
פֿלוגבלעטל, אַרויסגעגעבן פֿון קאָװנער סאָציאַלדעמאָקראַטישן קאָמיטעט, נומער 1, אָקטאָבער 1903
דער מינסקער אַרבעטער, נומער 1, דעצעמבער 1900
הענריק ערליך, דער עיקר פֿון בונדיזם – בונדישער קלוב, ניו יאָרק, 1935. (פֿון זײַט 10 אָן׃
(https://ia800704.us.archive.org/29/items/nybc203088/nybc203088.pdf
װער ס’האָט חשק, זיך אַ ביסל צוצוגרײטן אויף דער לעקציע, דער מעג זיך צוהערן צו דעם זינגליד “אין זאַלציקן ים” (ש. אַן־סקי), למשל אָט די צװײ װערסיעס׃
https://savethemusic.com/video/in-zaltsikn-yam/
https://www.youtube.com/watch?v=DZwbpgiu-zU
און קלרעט בײַ זיך, װאָס עס שמעקט מיט אינטערנאַציאָנאַליזם אין דעם ליד און װאָס ניט. װי אַזוי דערקענט מען דעם אינטערנאַציאָנאַלן אײַנשטעל?
ד”ר ליליאַן טירק פֿאָרשט װעגן דעם רעליגיעזן ייִדישן אַנאַרכיזם פֿון 1900 ביז 1965. זי האָט אָנטײל גענומען אין באַגרינדן די נײַע סטודיעס “ייִדישע פֿילאָזאָפֿיע און רעגליגיע” אויפֿן האַמבורגער אוניװערסיטעט און דערמעגלעכט, אַז די ביבליאָטעק פֿון דער שלמה־בירנבוים־געזעלשאַפֿט אין האַמבורג זאָל סוף־כּל־סוף געפֿינען אַ הײם אין 2019 נאָך כּמעט 30 יאָר צוגרײטן זיך אויף דעם